Retrakcja dziąseł to zabieg polegający na odchyleniu wolnego brzegu dziąsła w celu uzyskania dostępu do szczeliny dziąsłowej. Retrakcja dziąseł zalecana jest przede wszystkim podczas pobierania wycisków zębowych, a także ułatwienia preparacji zęba podczas cementowania licówek zębowych. Kolejnym wskazaniem do przeprowadzenia retrakcji dziąsłowej jest wykonywanie wypełnień zachowawczych w okolicy przydziąsłowej lub poddziąsłowej.
Istnieje kilka metod retrakcji dziąsłowej: retrakcja mechaniczna, retrakcja chemiczna oraz retrakcja mechaniczno – chemiczna. W przypadku retrakcji mechanicznej wykorzystywane są nici retrakcyjne lub specjalne pianki. Retrakcja mechaniczna polega na fizycznym przesunięciu tkanki dziąsłowej z wykorzystaniem specjalnych nici restrykcyjnych. Ograniczeniem tej metody jest możliwość jedynie odsłonięcia okolicy poddziąsłowej, ale bez jednoczesnego jej osuszenia. Dlatego zazwyczaj wymagane jest jednoczesne zastosowanie czynników chemicznych. Retrakcja mechaniczo – chemiczna, która łączy metodę mechaniczna oraz chemiczną. Najczęściej tego typu zabieg wykonywany jest przy pomocy odpowiednio przygotowanych nici retrakcyjnych. W sklepie dla stomatologów można zakupić m.in. nici retrakcyjne impregnowane chlorkiem glinu, który wykazuje działanie obkurczające i hemostatyczne. Dzięki temu nici te mogą być wykorzystane do zahamowania krwawienia, a także retrakcji dziąseł podczas opracowywania zębów pod korony czy licówki. Poza chlorkiem glinu do impregnacji nici retrakcyjnych wykorzystane mogą być takie związki jak siarczan żelaza, epinefryna, chlorek adrenaliny czy ałun glinowo – potasowy. Natomiast chemiczna metoda retrakcji sprowadza się do zastosowania preparatów o działaniu obkurczającym. W tej metodzie możliwe jest jednoczesne odsunięcie linii dziąseł, a także osuszenie rowka dziąsłowego.
Prawidłowo wykonany zabieg retrakcji dziąseł umożliwia pobranie dokładnego wycisku. O wysokiej jakości wycisku stomatologicznego świadczy m.in. dokładne odwzorowanie powierzchni zębów i przyzębia, brak pęcherzyków powietrza, uzyskanie ciągłej linii wycisku bez obecności rozdarcia materiału czy pustych obszarów.